 |
Auteur: Ed Hupkens Met dank aan de Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch |
De Clarastraat gezien vanuit de Papenhulst richting Hinthamerstraat. Vooraan links is het Vondelingenhuis. Anno 1963. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0035922
Het grote pand Clarastraat 25 werd in 1977 gemeentelijk monument. Zeven jaar later werd het ingeschreven als rijksmonument. In oorsprong is het een 16e-eeuws bouwwerk, van 1570 tot 1629 was het gebouw in gebruik als Vondelingenhuis. Het hoekpand heeft een gepleisterde, gebosseerde lijstgevel en een verdieping. Aan de zuidzijde is een met Hollandse pannen gedekt zadeldak met schild. Aan de noordzijde is een tegen een schoon metselwerk opgetrokken tuitgevel.
Aan de straatzijden op de begane grond bevinden zich vensters met 8-ruits schuiframen. Deze zijn voorzien van een brede middenstijl, wisseldorpelklos en luiken. Op de verdieping zijn 6-ruits schuiframen met brede middenstijl en wisseldorpelklossen aangebracht. De gevels hebben forse staafankers. De ingangspartij heeft gebosseerde lisenen, consoles en kroonlijst, een dubbele deur met leeuwenkopjes, een fraai bovenlicht en schouderstukken. Gesmede balkankers met sierkrullen. In de noordgevel zitten twee 6-ruits schuiframen op de verdieping en een houten kloosterkozijn in de geveltop.
Inwendig een gang met marmeren tegels, onder de opkamer bevindt zich een kelder met tongewelf. Er zijn drie hoge stucwerk schoorsteenmantels, een beschilderde houten kastenwand, een stucwerkplafond. Er is sprake van samengestelde balklagen, met zes vakken met moer- en kinderbinten. De kap kent eiken dekbalkjukken met grenen schaarspanten met balk. De nok loopt evenwijdig aan de Clarastraat. Aan de noordzijde, verbonden door een niet overdekte gang, bevindt zich een achterhuis met verdieping onder met Hollandse pannen gedekt tentdak. Met op de begane grond twee houten kruiskozijnen met diefijzers, houten roeden in de bovenlichten en luiken. Met op de verdieping twee 6-ruits schuiframen met brede middenstijl. Het achterhuis heeft blinde, gepleisterde zij- en achtergevels. Op de begane grond is een grote keuken met brede schouw.
Begin tachtiger jaren van de vorige eeuw is het huis gerestaureerd, evenals het ernaast gelegen poortje. Erboven staat de volgende Middelnederlandse tekst: hetgene dat iCk gaff ten dIenste Van godt / Wiert Mijn Int eyndt het beste Loth / maer dat iCk hIeLL tot mijn profijt / dat Wiert iCk Int eynDe qVyth. Het vers stamt uit 1570, de kapitalen zijn in werkelijkheid rood geschilderd. Samen geven deze letters als Romeinse cijfers een jaartal, waarbij geldt: I=1, V=5, L=50, D=500, C=100, M=1000, W=2xV. Opgeteld kom je op 1984, het jaar van de restauratie. Een tekst, die tevens via Romeinse cijfers een jaartal verbergt, heet een chronogram..